Cuốn tiểu thuyết là tác phẩm nổi bật nhất của nữ văn sĩ người Anh Frances Hodgson Burnett. Ra đời vào năm 1911, cuốn sách nhỏ chỉ khoảng hơn 300 trang này đã đánh thức vô vàn những điều kì diệu trong tâm trí mỗi người, để rồi chút phép màu nhỏ xíu dịu dàng ấy vẫn đủ sức say mê và lay động người đọc dù hơn một thế kỷ đã trôi qua.

Sinh ra tại Manchester, ngay từ khi còn nhỏ Frances đã là một cô bé yêu thích việc đọc sách. Bà được ba tuổi khi cha bà mất, và kể từ ấy gia đình bà trải qua nhiều khó khăn. Những ngày sống thiếu ăn, những ngày mẹ phải làm việc cực nhọc đã luôn quay lại ám ảnh bà kể cả khi đã chuyển tới Tennessee Mỹ. Nhưng dẫu có như vậy, Frances vẫn luôn được miêu tả như một người lãng mạn và là người kể chuyện tài ba. Dường như chính trong nỗi vất vả bà lại có thể nuôi dưỡng cho bản thân những mơ mộng và truyền tải tới mọi người quanh mình với những phép màu tự tạo.

Frances thường được nhắc đến với bộ ba tác phẩm vô cùng thu hút của bà: Huân tước nhỏ Fauntleroy, Công chúa nhỏ và Khu vườn bí mật. Trong số đó, “Khu vườn bí mật” là cái tên được biết đến nhiều nhất. Khoác lên mình một màu xanh thẫm đầy bí ẩn, bìa sách của Nhã Nam hiện lên êm đềm hệt y một giấc mộng. Nó phản ánh đúng nội dung và cái cảm giác mà cuốn sách vẫn luôn mang lại cho mình: thơm nao nức mùi hoa đồng cỏ nội, cất đựng những điều tốt đẹp trong ngần và mơ màng như từng nốt nhạc ngọt ngào trong bản Rêverie của Debussy vậy.

Đây là một câu chuyện mà theo ý mình thì phù hợp vô cùng với những đêm đông lạnh giá, khi mưa giông nặng hạt kéo đến đập ầm ầm vào cửa kính cửa sổ. Trong đêm tối mịt mùng như thế, cảm giác như những miêu tả và đường nét của cánh đồng hoang, của tòa biệt thự, của khu vườn tưởng chừng hiện lên rõ nét và sinh động hơn bao giờ hết.

Câu chuyện kể về cô gái nhỏ Mary Lennox, chỉ mới lên 10 tuổi đã là một đứa trẻ cáu bẳn không ai ưa. Một dịch bệnh khủng khiếp đã khiến Mary trở thành một cô bé mồ côi, và cô được người bác mình đưa từ Ấn Độ trở về với vùng đồng hoang Yorkshire của nước Anh. Tại một nơi kỳ lạ không ai thân thích, một nơi mà vô vàn những điều bí mật đang ẩn sau hàng trăm căn phòng bị khóa kín, sau các bức tường rủ cây thường xuân trong khu vườn rộng lớn, Mary dần khám phá, dần kết bạn và dần thay đổi. Và khu vườn bí mật chính là trọng tâm nơi câu chuyện xoay chuyển, nơi chờ được tìm ra sau mười năm trời đằng đẵng và là nơi sẽ mang lại biết bao điều kì diệu cho Mary, cho cậu chủ bé nhỏ ốm yếu của tòa dinh thự một luồng sống mới, hương thơm mới và những kết nối đầy yêu thương.

Với nhịp truyện vừa phải không vồn vã, chúng ta như du ngoạn qua từng trang sách được dựng lên với bút pháp miêu tả sống động, mềm mại, đầy màu sắc và âm thanh. Mùi thơm của những bụi hồng già, mùi đất non ẩm ướt sau cơn mưa, sự ken đặc của những dây thường xuân xanh mướt trên hàng dài bức tường đá mà che giấu sau đó là một bí mật đã được cất kín đến mười năm. Từng chút một, chúng ta đợi cho những mầm sống cựa mình trong làn đất đen. Không chỉ là những hạt cây vẫn luôn đợi chờ được vun xới, yêu thương của khu vườn tưởng như đã chết, đó còn là sức sống ngày một ngấm vào cô bé vàng vọt vì ủ rũ mệt mỏi để chuyển mình trở nên xinh đẹp tươi vui, còn là sức sống nơi cậu bé vẫn luôn cáu kỉnh bi quan dần hồi phục cả về tâm trí lẫn thân thể, nhờ niềm tin vào những điều tốt đẹp từ thiên nhiên con người mà cậu vẫn luôn cẩn thận gọi là “Phép Màu”. Thiên nhiên, mùa màng và các nhân vật như biến chuyển cùng nhau, đồng hành với nhau qua mùa đông ốm yếu khắc nghiệt, cùng nhau sống lại vào mùa xuân và rực rỡ nhất vào những ngày nắng hè.

Một câu chuyện chuyên chở tuổi thơ. Mình nhớ đã đọc bản sách tranh ngắn gọn của Khu vườn bí mật từ khi còn rất bé, đã rất hồi hộp và thích thú theo dõi từng bước chân tò mò của Mary, đã mê đắm những bức hình màu sắc dễ thương như bung nở trong từng trang giấy. Và mình của tuổi hai mốt vẫn yêu đến mê đắm cuốn sách y như vậy, vẫn chờ đợi cô bé đến vào đêm mưa lớn trên chiếc xe ngựa gập ghềnh, bước từng bước chân quanh dinh thự cổ xưa rộng lớn Misselthwaite, khẽ mỉm cười trước cuộc gặp gỡ của cô với những người bạn mới, và chầm chậm theo dõi từng thay đổi tích cực nơi cô gái gầy nhẳng và cáu kỉnh luôn luôn ấy.

Cuốn sách cất đựng với mình những kí ức thuở tấm bé, vẫn không ngừng làm mình ngạc nhiên dù mình đã lớn lên, để rồi mỗi lần gấp lại mình lại lắng nghe được những tiếng líu ríu của chim sẻ ngày hè vốn chìm trong thanh âm vội vã của cuộc sống thường nhật. Đó là một cuốn sách dạy lại bạn cách yêu quý thiên nhiên và muôn vật xung quanh mình để ôm lấy những điều tích cực và tốt đẹp nho nhỏ. Cuốn sách cũng là cả một vòng tay kết nối lớn lao với những dịu dàng trẻ thơ đã được Frances Hodgson cất giữ trong tác phẩm của bà, khiến cho từng lứa độc giả phải say mê và vẫn tiếp tục đón nhận nó nồng nhiệt đến thế.

Người Review: Bảo Ngân

From HanuBookClub with